พระอาจารย์ประสิทธิ์ ปุญญมากโร
วัดป่าหมู่ใหม่
ต.แม่แตง อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่หลวงพ่อประสิทธิ์ ปุญญมากโร ท่านบอก หลังออกพรรษาปีพุทธศักราช ๒๕๑๙
ท่านพระอาจารย์จันทร์เรียน คุณวโร วัดถ้ำสหายจันทร์นิมิต จังหวัดอุดรธานี
กับท่านพระอาจารย์สมศรี อัตตสิริ วัดป่าเวฬุวนาราม (วัดป่าผาน้อย) จังหวัดเลย
พากันกราบลาท่านกลับมาเมืองเลยเพื่ออุปัฏฐากดูแลหลวงปู่ชอบ ฐานสโม
ท่านบอก หลังจากท่านพระอาจารย์จันทร์เรียนกับท่านพระอาจารย์สมศรี
ออกจากโป่งเดือดไปได้ไม่นาน ท่านก็ออกจากโป่งเดือดเที่ยววิเวกไป
ในเขตอำเภอแม่แตง อำเภอพร้าว และเขตอำเภอแม่สรวย จังหวัดเชียงราย
ท่านบอก เราไปภาวนาที่บ้านแม่หลอด บ้านปางช้าง บ้านปางกึ๊ด
ไปอยู่กับอาจารย์เปลี่ยน บ้านปง
(ท่านพระอาจารย์เปลี่ยน ปัญญาปทีโป วัดป่าอรัญวิเวก) ระยะหนึ่ง
ออกจากแม่แตงเราไปเที่ยววิเวกทางเมืองพร้าว ไปภาวนาอยู่ทางถ้ำดอกคำ
ออกจากถ้ำดอกคำไปเที่ยววิเวกบ้านโหล่งขอด
ออกจากบ้านโหล่งขอดเราก็ขึ้นเขาไปพักอยู่ “บ้านมูเซอร์ป่ายาง”
เขตรอยต่ออำเภอแม่สรวย กับ อำเภอพร้าว
บ้านมูเซอร์ป่ายางตอนเราไปจำพรรษาปีพุทธศักราช ๒๕๒๐
มีบ้านไม่ถึงสิบหลังคาเรือน ปัจจุบันบ้านมูเซอร์ป่ายางไม่มีแล้ว
ทางราชการให้ชาวมูเซอร์ป่ายางย้ายลงไปอยู่รวมกันกับ
บ้านมูเซอร์น้ำขุ่น อำเภอแม่สรวย จังหวัดเชียงราย..
ท่านบอก ปี ๒๕๒๐ เราจำพรรษาองค์เดียวอยู่บ้านมูเซอร์ป่ายาง
ใจเราตอนนั้นอยากอยู่ลำพังผู้เดียว ไม่ยุ่งเกี่ยวกับใคร
ใจเราหวังทำลาย “กามคุณ” ออกจากจิตใจของตนเอง
ท่านว่า ยากลำบากที่สุดในการปฏิบัติมันอยู่ที่ด่านกามคุณนี่แหละ
ด่านกามคุณเป็นป่าใหญ่ไพรหนาของกิเลสที่มากด้วยขวากหนามอันแหลมคม
กามจะตาย กายจะแตก ก็เห็นกันตรงนี้แหละ
กามคุณมันครองจิตใจสัตว์โลกมานานนับมหาอนันต์ชาติ
การที่จะถอนกามคุณออกไปจากจิตใจในวันหนึ่งวันเดียว ปีหนึ่งปีเดียวนั้น
มันเป็นไปได้ยากมาก กามกิเลสฤทธิ์เดชมันแพรวพราว
พอเรารุกมันจะหลบให้เราลืมตัว เผลอสติเมื่อไหร่มันจะตีกลับใส่ทันที
นักปฏิบัติเสื่อมฤทธิ์เสื่อมฌานเพราะกามคุณนี้มีมากต่อมากให้ได้เห็น
ท่านบอก ปีนี้เราปฏิบัติเดินจงกรมภาวนาอย่างดุเดือดเพื่อหวังละกามคุณ
แต่เอามันไม่ลงในพรรษา ออกพรรษาปี ๒๕๒๐ เราก็ไม่ละความเพียร
เดินจงกรมภาวนาทั้งกลางวันกลางคืน เดินจงกรมวันยันรุ่ง
นั่งภาวนาวันยันรุ่งจนก้นปวดแสบปวดร้อน
ผู้ปฏิบัติพอจิตหมุนธรรมจักรแล้วถึงกายจะพัก ปัญญามหาธรรมมันจะไม่ผ่อนตาม
สติปัญญามันจะหมุนสู้กันอยู่ภายใน ทุกอย่างมันจะดุเดือดไปหมด
ท่านบอก หลังออกพรรษาปี ๒๕๒๐ ได้ไม่นาน จิตเราก็ขาดจาก “กามคุณ”
เมื่อเวลาประมาณห้าโมงเย็นของเดือนตุลาคม ปี ๒๕๒๐
ที่บ้านมูเซอร์ป่ายาง อำเภอแม่สรวย จังหวัดเชียงราย
ท่านบอก พอมหาสติมหาปัญญาถอนกามคุณออกไปจากจิตใจได้แล้ว
จิตรวมใหญ่อย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน
แต่ไหนแต่ไรในชั้นต่างๆ ที่ผ่านมาเวลาจิตรวมว่าสว่างแจ้งแล้ว
จิตในชั้น “อนาคามี” จะสว่างใสกว่าชั้นต่างๆ ที่เราเคยผ่านมา
จิตผู้เป็น “พระอนาคามี” จะไม่มีอุปาทานยึดมั่นถือมั่นในหญิงชายให้มัวหมอง
ทุกอย่างโล่งลางจางปางไม่มีอุปาทานให้หลงมั่นถือมั่นในกามคุณ
ผู้บันทึกถาม - ตอนหลวงพ่อบรรลุธรรมพ้นจากกาม หลวงพ่อบรรลุธรรมในอิริยาบถไหน
หลวงพ่อประสิทธิ์ - ในอิริยาบถนั่ง
ผู้บันทึกถาม - ตอนนั้นหลวงพ่อหันหน้าไปทางทิศไหน
หลวงพ่อประสิทธิ์ - เราหันหน้าไปทางอำเภอแม่สรวย
ท่านบอก - วันนั้นเราเดินจงกรมพิจารณาในธรรมทั้งวัน
ตอนอยู่ในทางจงกรมเหมือนปัญญามันจะเข่นฆ่ากามคุณให้ตายคาทางเดินจงกรมได้
สติปัญญาเราเอามันบ่ลง กิเลสตัวนี้มันแหลมคมในชั้นเชิงมาก
สติปัญญาเราตอนนั้นยังมีกำลังบ่พอ
หลังเดินจงกรมเหนื่อยแล้วเรามานั่งภาวนาพิจารณาธรรมอยู่ระเบียงกระท่อมที่พัก
เราพิจารณาเข้าออกในธรรมหลายๆ รอบจนเห็นอุปาทานกามคุณ
พอเราจับเงื่อนมันได้ มหาสติมหาปัญญาเข้าพิจารณาในธรรมนั้นทันที
ลุยกันปานสงครามโลก จิตเห็นโทษเห็นทุกข์ในกามคุณ
จิตเราขาดสะบั้นกันกับกามคุณเวลาประมาณห้าโมงเย็น เดือนตุลาคม ปี ๒๕๒๐
พอธรรมแจ้งแก่ใจของตนเองแล้ว เราลืมตาขึ้นมาอีกที
เป็นเวลาพระอาทิตย์กำลังจะลับเหลี่ยมภูเขาทางฝั่งแม่สรวย เชียงราย..
ผู้บันทึกถาม - จากเหตุการณ์หลวงพ่อบรรลุภูมิธรรมอนาคามี
จนถึงบรรลุธรรมธาตุเป็นอรหันต์นี้ เหตุการณ์ทั้งสองมันต่อเนื่องกันในปีนั้นหรือไม่
หลวงพ่อประสิทธิ์ - บ่ มันเว้นช่วงข้ามปีกันอยู่ มันมาแล้วทั้งเบิ่ดในปีต่อมา
ผู้บันทึกถาม - หลวงพ่อใช้เวลานานมั๊ยในการถอนกามคุณออกไปจากจิตใจ
หลวงพ่อประสิทธิ์ - หลวงพ่อใช้เวลาทั้งหมดนับตั้งแต่วันที่บวชมา
แต่มันละกันไม่ได้ซักที จนมันมาจบกันที่บ้านมูเซอร์ป่ายาง
ผู้บันทึก - หลวงพ่อจำวันเวลาที่ตนเองเอาชนะกามคุณบรรลุธรรมอนาคามีได้ไหม
หลวงพ่อประสิทธิ์ - วันที่หลวงพ่อจำบ่ได้ จำได้แต่ว่าเป็นเดือนตุลาคม
ตอนออกพรรษาแล้วใหม่ๆ เวลาก็กะเอาว่าประมาณห้าโมงเย็น
เพราะหลวงพ่อบ่มีนาฬิกาดู ทุกวันนี้หลวงพ่อก็บ่เคยพกนาฬิกา
หลวงพ่อเอานาฬิกาธรรมชาติว่า เอานาฬิกาในจิตว่า
ผู้บันทึก - วันที่ประมาณได้ไหมว่าวันที่เท่าไร ต้นเดือน กลางเดือน ท้ายเดือนตุลาคม
หลวงพ่อประสิทธิ์ - มันยังบ่ถึงกลางเดือนดี ประมาณวันที่สิบกว่านี่แหละ
ภายหลังต่อมา หลวงพ่อประสิทธิ์ ปุญญมากโร
ท่านเปิดสมุดบันทึกเล่มสีดำที่องค์ท่านจดบันทึกเอาไว้ให้ดู
วันที่องค์ท่านถอน “กามคุณ” ออกจากจิตใจของตนเอง
คือ วันที่ ๑๒ ตุลาคม ปีพุทธศักราช ๒๕๒๐
วันที่องค์ท่านหลวงพ่อประสิทธิ์ ปุญญมากโร
บรรลุ “ธรรมธาตุ” สำเร็จมรรคผลเป็น “พระอรหันต์”
คือ วันเพ็ญเดือนหก ปีพุทธศักราช ๒๕๒๑
ขึ้นเขาเผากิเลส
บันทึกโดย อดีตครูบากล้วย - พระวีระศักดิ์ ธีรภัทโท