วัดเทวราชกุญชร เขตเทเวศน์ กรุงเทพมหานคร (ทำบุญปล่อยปลา)

สภาพฐานะและที่ตั้งวัด

วัดเทวราชกุญชร เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิด วรวิหาร ตั้งอยู่เลขที่ ๙๐ ถนนศรีอยุธยา แขวงวชิรพยาบาล เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร
อาณาเขต ทิศเหนือติดกับถนนศรีอยุธยา ตอนโค้งลงแม่น้ำเจ้าพระยาและเขตท่าวาสุกรี ทิศใต้ติดกับปากคลองผดุงกรุงเกษม และตลาดเทวราชของทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ทิศตะวันออกติดกับถนนศรีอยุธยา และตลาดเทวราชของทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ทิศตะวันตกติดกับแม่น้ำเจ้าพระยาและเขตอภัยทานท่าน้ำวัดเทวราชกุญชรที่ดิน ที่ตั้งวัดมีจำนวน ๒๐ ไร่ และยังมีที่ธรณีสงฆ์แปลงที่แขวงวชิรพยาบาล เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร มีเนื้อที่ ๑ ไร่ ๑ งาน ๙๔ ตารางวา มีหนังสือกรรมสิทธิ์ คือ โฉนดที่ดินเลขที่ ๘๙๐๒

นามวัดเทวราชกุญชร

วัดเทวราชกุญชร นามเดิมว่า “สมอแครง” เป็นวัดเก่าแก่โบราณ มีมาก่อนสร้างกรุงรัตนโกสินทร์ สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก รัชกาลที่ ๑ ปฐมกษัตริย์ในพระบรมราชจักรีวงศ์ ได้ทรงสถาปนาใหม่ ต่อมาเจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษ์มนตรี (ต้นสกุลมนตรีกุล) พระโอรสของสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยาเทพสุดาวดี ทรงบูรณะปฏิสังขรณ์ จากนั้น กรมพระพิทักษ์เทเวศร (ต้นสกุลกุญชร ณ อยุธยา) พระนามเดิมว่า “พระองค์เจ้ากุญชร” พระราชโอรสของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงบูรณ์ปฏิสังขรณ์
วัดเทวราชกุญชร ตั้งเมื่อ พ.ศ. ๑๘๕๐ ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ. ๒๔๐๐ เดิมเป็นวัดราษฎร์สร้างมาแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา เหตุที่เรียกกันว่าวัดสมอแครง เล่ากันว่าเพราะมีต้นสมอร่องแร่งมาก แต่บางท่านสันนิษฐานว่า คำว่าสมอ เพี้ยนมาจาก คำว่า ถมอ (ถะมอ) เป็นภาษาเขมรแปลว่า หิน วัดนี้คงเรียกกันครั้งแรกว่า ถมอแครง แปลว่า หินแกร่งหรือหินแข็งต่อมาในสมัยรัชกาลที่ ๔ พระองค์ทรงรับเป็นพระอารามหลวงและพระราชทานนามว่า “วัดเทวราชกุญชร วรวิหาร” พระองค์ทรงนำคำว่า เทวราช มานำหน้าพระนามของพระองค์เจ้ากุญชร ซึ่งเป็นพระนามเดิมของกรมพระพิทักษ์เทเวศรผู้ทรงบูรณะปฏิสังขรณ์วัดนี้

พระอุโบสถ มีขนาดใหญ่และสูง กว้าง ๑๗ เมตร ยาว ๓๖ เมตร กรมพระพิทักษ์เทเวศรทรงสร้างมีเขตพัทธสีมา กว้าง ๒๖ เมตร ยาว ๔๓.๕๐ เมตร มีกำแพงแก้วรอบพระอุโบสถ ที่มุมกำแพงแก้วมีเจดีย์อยู่ทั้ง ๔ มุม ภายในกำแพงแก้วด้านทิศเหนือมีวิหารก่ออิฐถือปูน หลังคามุงกระเบื้องดินเผาด้านทิศตะวันออกและทิศตะวันตกเป็นศาลารายก่อ อิฐถือปูนหลังคามุงกระเบื้องดินเผา
ผนัง พระอุโบสถมีภาพจิตรกรรม ผนังด้านข้างทั้ง ๒ ด้าน เหนือช่องหน้าต่างเขียนภาพเหตุการณ์ตอนเหล่าเทพยดามาชุมนุมกัน ขณะที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าเสด็จโปรดพุทธมารดาบนสวรรค์ชั้นดวงดึงส์ ส่วนผนังตอนล่างด้านหน้าระหว่างช่องประตูเป็นภาพทศชาติ เรื่อง สุวรรณสาม ด้านข้างทั้ง ๒ ด้านเป็นภาพภิกษุกำลังปลงอสุภกรรมฐาน และด้านหลังเป็นภาพกิจวัตรประจำวันของพระสงฆ์

พระพุทธเทวราชปฏิมากร พระประธานประจำพระอุโบสถ

   พระ ประธานในพระอุโบสถ เป็นพระพุทธรูปโลหะหล่อลงรักปิดทอง ปางมารวิชัย ฝีมือช่างสมัยทวารวดี ประดิษฐานบนฐานชุกชี หน้าตักกว้าง ๔.๓๕ เมตร สูงตั้งแต่ พระเพลาถึงยอดเปลวรัศมี ๕.๖๕ เมตร พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทานนามพระประธานประจำพระอุโบสถ นามว่า “พระพุทธเทวราชปฏิมากร” เมื่อวันที่ ๑๕ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๔๖
   ประวัติ ของพระพุทธรูปองค์นี้ คุณหลวงวรศักดิ์ภูบาล เล่าว่า ในหลวงรัชกาลที่ ๓ ทรงทราบว่า กรุงศรีอยุธยาพบพระทององค์ใหญ่โปรดเกล้าฯ ให้กรมหมื่นพระพิทักษ์เทเวศรไปอัญเชิญลงมายังพระนคร ในกรมได้ทรงต่อแพเชิญพระพุทธรูปองค์ใหญ่ล่องลงมา ครั้งถึงปากคลองเทเวศร์ แพเกิดดื้อฉุดเท่าไรก็ไม่มายังตำหนักแพจึงโปรดเกล้าฯ ให้กรมหมื่นพิทักษ์เทเวศรอัญเชิญพระพุทธรูปนี้ขึ้นที่วัดสมอ แครง
   ถนน ศรีอยุธยา ตัดจากสวนจิตรลา พุ่งลงแม่น้ำเจ้าพระยา ตั้งใจจะผ่าตัดเทวราชกุญชรออกเป็นสองซีก โดยจะรื้อพระอุโบสถ เพราะคิดว่าพระประธานเป็นพระก่อด้วยอิฐแต่ปรากฏว่าพระประธานเป็นพระทองทาง การเลยตัดถนนเลี้ยวขวาไปลงแม่น้ำเจ้าพระยา

ความศักดิ์สิทธิ์แห่งพระพุทธเทวราชปฏิมากร

ความศักดิ์สิทธิ์แห่งพระพุทธเทวราชปฏิมากร

   การ กราบนมัสการและถวายเครื่องสักการะแด่องค์พระพุทธเทวราชปฏิมากร พระประธานในพระอุโบสถของวัดเทวราชกุญชรนับว่าแปลกกว่าวัดอื่นใด เนื่องจากพุทธศาสนิกชนนิยมถวาย “ผ้าไตร” แทนดอกไม้ธูปเทียน ได้สร้างความศักดิ์สิทธิ์ให้แก่การกราบขอพรพระศักดิ์สิทธิ์องค์นี้เป็นเท่า ทวีคูณ และนับเป็นวัดแรกในประเทศไทยที่นำผ้าไตรมาเป็นเครื่องสักการะที่ได้รับความ ศรัทธาสูงสุดมาจนทุกวันนี้
   ความ ศักดิ์สิทธิ์แห่งการถวายผ้าไตรแด่องค์พระพุทธเทวราชปฏิมากร มีเรื่องเล่ามาว่าเมื่อครั้งพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์พระวรชายา ในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จทรงเป็นองค์ประธานประกอบพิธีพุทธาภิเสกพระพุทธเทวราชปฏิมากร ขนาดบูชา ๙ นิ้ว เมื่อวันอาทิตย์ที่ ๑๓ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๘ เวลา ๑๕.๐๐ น. ณ พระอุโบสถวัดเทวราชกุญชร สมเด็จพระมหาธีราจารย์วัดชนะสงครามประธานสงฆ์จุดเทียนชัย
   รุ่ง ขึ้นวันจันทร์ที่ ๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๔๘ เวลา ๑๖.๐๐ น. มีการสมโภชพระพุทธเทวราชปฏิมากร พระสงฆ์เจริญชัยมงคลคาถาและอธิษฐานจิต ต่อมามีผู้นำผ้าไตรจีวรมาถวาย เพราะประสบความสำเร็จตามที่อธิษฐานขอพรไว้ อาศัยเหตุอันเป็นมงคลนี้ จึงเริ่มต้นถวายผ้าไตรจีวรพระพุทธเทวราชปฏิมากร ตั้งแต่วันอาทิตย์ที่ ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๕๔๙ ถึงปัจจุบัน
   พุทธ ศาสนิกชนสามารถถวายผ้าไตรจีวรแด่พระพุทธเทวราชปฏิมากรได้ทุกวันโดยทางวัดได้ จัดเตรียมผ้าไตรไว้สำหรับสาธุชนได้ทำบุญตามกำลังศรัทธาในเวลา ๐๘.๐๐-๑๘.๐๐ น.

   ศาลาราย ภายในบริเวณพระอุโบสถ

   ศาลารายสุชาดา ตั้งอยู่ด้านทิศตะวันออกประดิษฐานพระพุทธรูปปางไสยาสน์

   ศาลารายเภาลีนา ตั้งอยู่ด้านทิศตะวันตกประดิษฐานพระพุทธรูปปางสมาธิเป็นสถานที่สวดมนต์
และปฏิบัติธรรมสำหรับนักเรียนนักศึกษาและผู้ที่สนใจทั่วไป

   พระวิหาร เป็น สถานที่ประดิษฐานพระพุทธรูปศิลปะสมัยต่างๆ จำนวน ๙ องค์ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร พระราชทานเมื่อวันที่ ๑๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๔๘

ขอขอบพระคุณข้อมูลดีๆ จาก : http://www.watdevaraj.com/